ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ - Α' ΜΕΡΟΣ

Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και οι επιπτώσεις τους στην υγεία Καθώς τα γενετικά τροποποιημένα (ΓΤ) τρόφιμα έχουν αρχίσει να εισβάλλουν στη διατροφή μας, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την ασφάλειά τους. Στο πα- ρόν άρθρο παρουσιάζονται... οι ανησυχίες αυτές καθώς και οι περιορισμοί στις διαδικασίες που ακολουθούνται κατά την αξιολόγηση της ασφάλειας των ΓΤ τροφίμων. Οι μελέτες τοξικότητας ορισμένων ΓΤ τροφίμων έχουν δείξει ότι τα τρόφιμα αυτά μπορεί να εμφανίζουν τοξική επίδραση σε διάφορα όργανα και συστήματα. Η ανασκόπηση των ανωτέρω μελετών, όχι μεμονωμένα για κάθε ΓΤ τρόφιμο αλλά με βάση την επίδραση που ασκεί σε συγκεκριμένα όργανα, μπορεί να βοηθήσει στο σχηματισμό μιας καλύτερης εικόνας για τις πιθανές επιδράσεις των ΓΤ τροφίμων στην ανθρώπινη υγεία. Τα αποτελέσματα των περισσοτέρων μελετών δείχνουν ότι τα ΓΤ τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν ορισμένες κοινές τοξικές επιδράσεις στο ήπαρ, το πάγκρεας, τους νεφρούς και την αναπαραγωγή και ενδέχεται να μεταβάλλουν τις αιματολογικές, τις βιοχημικές και τις ανοσολογικές παραμέτρους στα πειραματόζωα. Ωστόσο, για τον προσδιορισμό της ασφάλειας των ΓΤ τροφίμων απαιτείται μελέτη της τοξικότητάς τους στα πειραματόζωα για αρκετά χρόνια καθώς και μα- κροχρόνιες κλινικές μελέτες. Τέλος, η χρήση ανασυνδυασμένης αυξητικής ορμόνης ή η έκφρασή της σε πειραματόζωα θα πρέπει να επανεξεταστεί, επειδή προκαλεί αύξηση του αυξητικού παράγοντα IGF-I, ο οποίος μπορεί να προάγει τον καρκίνο. Όταν δεν υπάρχουν επαρκείς μελέτες ασφάλειας, η απουσία στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι τα ΓΤ τρόφιμα δεν είναι ασφαλή για την υγεία δεν μπορεί να εκληφθεί ως απόδειξη για την ασφάλειά τους. Όσα δεν έχουν αποδειχθεί ασφαλή για τον άνθρωπο, για ποιο λόγο θα έπρεπε να εγκριθούν για τα ζώα; Ο άνθρωπος μπορεί εν αγνοία του να κατανα- λώσει ΓΤ προϊόντα, τα οποία αποτελούν ζωοτροφές, όπως οι καλλιέργειες που έχουν γενετικά τροποποιηθεί ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα των ζώων. Αυτό συνέβη όταν ίχνη του ΓΤ καλαμποκιού Starlink,1 τα οποία επιτρέπονταν μόνο για χρήση ως ζωοτροφή, βρέθηκαν στα Taco shells που είχαν ήδη φθάσει στην αγορά. Τι θα συμβεί στην περίπτωση που καταναλωθούν τρόφιμα τα οποία έχουν ρυπανθεί με ΓΤ καλλιέργειες που περιέχουν γονίδια για την παραγωγή φαρμάκων και άλλων χημικών ουσιών για τα οποία δεν έχει γίνει αξιολόγηση της τοξικότητάς τους;1 Ο διάλογος σχετικά με την ασφάλειά τους συνεχίζεται. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε ΓΤ τρόφιμο, μέσω της τροφικής 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Έχουν περάσει περίπου 15 χρόνια από την εισαγωγή των γενετικών τροποποιήσεων στα τρόφιμα και στην υπάρχουσα λίστα των τροφίμων διαρκώς προστίθενται νέα γενετικά τροποποιημένα (ΓΤ) τρόφιμα. Ποιος θα μπορούσε να πι- στέψει ότι θα ερχόταν μια μέρα όπου το χοιρινό κρέας θα ήταν ένα «απαλλαγμένο από λίπη, υγιεινό τρόφιμο», όπως οι ιχθύες, ή ότι το παγωτό που θα κατανάλωναν τα παιδιά μας θα περιείχε μια πρωτεΐνη που περιέχεται στους ιχθύς; Είναι τα ΓΤ τρόφιμα ασφαλή για την ανθρώπινη υγεία; Οι μελέτες που αφορούν στην ασφάλειά τους είναι ακόμη λίγες, αν αναλογιστεί κανείς τις μελέτες τοξικότητας που πρέπει να συνοδεύουν οποιοδήποτε νέο φάρμακο κατατίθεται για έγκριση από τους αντίστοιχους οργανισμούς έγκρισης φαρμάκων. Τα αποτελέσματα των περισσοτέρων μελετών τοξικότητας που υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία ανα- σκοπούνται και συζητείται η σημασία των ευρημάτων αυτών. Α.Α. Ντονά,1 Ι.Σ. Αρβανιτογιάννης2 1Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλιας , Βολος ... ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ... ΔΙΚΑΙΩΣ ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ... Ο ΚΥΡΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΥΠ. ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Ν. ΛΕΥΚΑΔΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟ ΤΑΛΩΣ "ΠΟΛΙΤΗΣ - ΟΠΛΙΤΗΣ" ΜΕ ΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ. ΥΠ. ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Ν. ΛΕΥΚΑΔΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΗΛ. 6942869240 E-mail: nikolaoutheodo385@gmail.com